Investigating of the Translation of faith transitive with the letter "Lam" in the Persian translations of the Qur'an

Document Type : مقالات علمی پژوهشی

Authors
H. Naqavi 1
E. Alikhani 2
1 Member of the faculty of Imam Khomeini Educational and Research Institute
2 Member of the faculty of the Research Institute of Iranian Wisdom and Philosophy
Abstract
Like any other translations, the translation of the Qur'an must be made according to the principles of translation. Despite the great efforts of the translators of the Qur'an in Persian, problems can be found in these translations. One of the terms whose translation needs to be defined precisely is the term "faith". This term and its derivatives are used in the Qur'an in two forms: one in transitive sense with the preposition "bā" in Arabic and the other one with preposition "lam". Etymologists and Shia and Sunni commentators, by examining the meaning of "faith" in its latter usage, have expressed different opinions about it. Drawing upon the descriptive-analytical method and reflecting on the Qur'anic usages of the term "faith" in its former usage and comparing it with the usages of "faith" in its latter usage in 28 Persian translations of the Qur'an, and also by referring to the lexical and explanatory books on the Qur'an, this article has shown that except for a small number of translations, the rest of them do not have the necessary accuracy and have not provided a correct translation. The findings of this research work is that the term "faith" in its former usage means "faith" as opposed to disbelief, and the term "faith" in its latter usage means confession and submission; which finds its meaning in Persian in the word trust.

Keywords

Subjects

1. قرآن کریم
2. ابن‌ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، ریاض، مکتبه نزار مصطفی الباز، (1419ق).
3. ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، محقق و مصحح: طناحی، محمود محمد، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان‌، (1367ش)‌.
4. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، محقق: مهدی، عبد الرزاق، بیروت: دار الکتاب العربی‌، (1422ق).‌
5. ابن‌سلیمان، مقاتل، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، (1423ق).
6. ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، محقق و مصحح: هارون، عبد السلام محمد، قم: مکتب الاعلام الاسلامی‌، (1404ق‌)
7. ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، تأویل مشکل القرآن‌، محقق: شمس‌الدین، ابراهیم، بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، (1423ق).
8. ابن‌عطیه، عبدالحق بن غالب‌، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دار الکتب العلمیه، (1422ق).
9. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون‌، (1419ق).
10. ابن منظور، محمد بن مکرم‌، لسان العرب‌، محقق و مصحح: میر دامادی، جمال الدین‌، بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع- دار صادر، (1414ق‌).
11. ابوحیان، محمد بن یوسف‌، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دارالفکر، (1420ق).
12. ابوحیان، محمد بن یوسف‌، تفسیر النهر الماد من البحر المحیط، بیروت: دارالجنان، (1407ق).
13. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن‌، مصحح: ناصح، محمدمهدی‌ و یاحقی، محمدجعفر، مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی‌، (1408ق).
14. ارفع، کاظم، ترجمه قرآن(ارفع)، تهران: فیض کاشانی، (‌1381ش).‌
15. أزدی، عبدالله بن محمد، کتاب الماء، محقق و مصحح: اصفهانی، محمد مهدی‌، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل- دانشگاه علوم پزشکی ایران‌، (1387ش).
16. الهی قمشه‌ای، مهدی ترجمه قرآن(الهی قمشه‌ای)، قم: فاطمه الزهراء، چاپ دوم، (1380ش).
17. امینیان، کرم‌خدا، ترجمه قرآن(ترجمه منظوم کرم خدا امینیان)، قم: اسوه، (1384ش).‌
18. انصاریان، حسین، ترجمه قرآن(انصاریان)، قم: اسوه‌، (1383ش). ‌
19. آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی، بیروت، دار الکتب العلمیه، (1415ق).
20. آیتی، عبدالمحمد، ترجمه قرآن(آیتی)، تهران: انتشارات سروش‌، چاپ چهارم، (1374ش).
21. برزی، اصغر، ترجمه قرآن و نکات نحوی آن(برزی)، تهران: بنیاد قرآن‌، (1382ش). ‌
22. بروجردی، محمدابراهیم، ترجمه قرآن(بروجردی)، تهران: کتابخانه صدر، چاپ ششم، (1366ش).
23. بغوی، حسین بن مسعود، تفسیر البغوی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، (1420ق).
24. بهرامپور، ابوالفضل، نسیم حیات، قم، مؤسسه انتشارات هجرت،(1382ش).
25. پاینده، ابوالقاسم، ترجمه قرآن(ابوالقاسم پاینده)، تهران: جاویدان، چاپ پنجم، (‌1357ش).
26. پورجوادی، کاظم، ترجمه قرآن(پورجوادی)، تهران: بنیاد دائره المعارف اسلامی، (1414ق).‌
27. تشکری آرانی، شهاب، ترجمه قرآن(تشکری)، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی،(1383ش). ‌
28. توفیقی، حسین، تفسیر پنج موضوع قرآنی، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، (1395ش).
29. حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس‌، محقق و مصحح: علی، هلالی و سیری، علی‌، بیروت: دارالفکر، (1414ق)‌.
30. خطیب اسکافی، محمد بن عبدالله، دره التنزیل و غره التأویل فی بیان الایات المتشابهات فی کتاب الله العزیز، بیروت: دار الکتب العلمیه، (۱۴۱۶ق). ‎
31. جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، ج34، قم، مرکز چاپ اسراء، (1393ش).
32. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن‌، محقق و مصحح: داوودی، صفوان عدنان‌، بیروت- دمشق: دار القلم- الدار الشامیه، (1412ق).‌
33. رسعنی، عبدالرزاق بن رزق‌الله، رموز الکنوز فی تفسیر الکتاب العزیز، محقق: ابن دهیش، عبد الملک‌، مکه مکرمه: مکتبه الأسدی‌، (1429ق).
34. رشید رضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: دار المعرفه، (1414ق).‌
35. رضایی اصفهانی، محمدعلی، ترجمه قرآن(رضایی)، قم: موسسه تحقیقاتی فرهنگی دارالذکر، (1383ش).
36. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، بیروت، دارالکتاب العربی، (1407ق).
37. زین‌الدین رازی، محمد بن ابی‌بکر، پرسش و پاسخ‌های قرآنی: ترجمه مسائل الرازی‌، ترجمه و تصحیح: غیاثی کرمانی، محمدرضا، قم: نور گستر، (1380ش).
38. درویش، محی‌الدین،‌ اعراب القرآن الکریم و بیانه، سوریه- حمص: الارشاد، چاپ چهارم، (1415ق).
39. دینوری، عبدالله بن محمد، الواضح فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دارالکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون،‌ (1424ق).
40. سراج، رضا، ترجمه قرآن(سراج)، تهران: سازمان چاپ دانشگاه،‌ (1390ق). ‌
41. سمرقندی، نصر بن محمد، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم‌، محقق: عمروی، عمر، بیروت: دار الفکر، (1416ق).
42. سمین، احمد بن یوسف‌، الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون، بیروت، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون‌، (1414ق).
43. سیوطی، جلال الدین، تفسیر الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور، قم، کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی( ره)، (1404ق).
44. ‌شاه ولی‌الله، احمد بن عبدالرحیم، ترجمه قرآن(شاه ولی الله دهلوی)، سراوان: کتابفروشی نور، (بی‌تا).
45. صاحب بن عباد، إسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، محقق و مصحح: آل یاسین، محمد حسن‌، بیروت: عالم الکتاب‌، (1414ق).‌
46. صادق نوبری، عبدالمجید، ترجمه قرآن(نوبری)، نویسنده: علوی حسینی، محمدکریم‌، تهران: اقبال، (1396ق).
47. صفوی، محمدرضا، ترجمه قرآن بر اساس المیزان‌، قم: دفتر نشر معارف‌، (1388ش). ‌
48. صلواتی، محمود، ترجمه قرآن(صلواتی)، تهران: مبارک‌، (1387ش). ‌
49. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، (1390ق).
50. طاهری قزوینی، علی‌اکبر، ترجمه قرآن(طاهری)، تهران: قلم، (1380ش).
51. طبرانی، سلیمان بن احمد، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، اردن، دارالکتاب الثقافی، (2008م).
52. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن‌، تهران، ناصرخسرو، (1372ش).
53. طبرسی، فضل بن حسن‌، تفسیر جوامع الجامع، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، (1412ق).
54. طبری، محمدبن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفه، (1412ق).
55. طوسی، محمد بن حسن‌، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، (بی‌تا).
56. طریحی، فخر الدین بن محمد، مجمع البحرین‌، محقق و مصحح: حسینی اشکوری، احمد، تهران: مرتضوی‌، (1375ش). ‌
57. عکبری، عبدالله بن حسین، التبیان فی إعراب القرآن‌، ریاض: بیت الأفکار الدولیه، (1419ق)‌.
58. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، تهران، المطبعه العلمیه، (1380ق).
59. فارسی، جلال‌الدین، ترجمه قرآن(فارسی)، تهران: انجام کتاب، (1369ش).
60. فارسی، حسن بن احمد، الحجه للقرّاء السبعه، محققان: جویجاتی، بشیر؛ قهوجی، بدرالدین،‌ بیروت: دار المأمون للتراث‌، چاپ دوم، (1413ق).
61. فراهیدی، خلیل بن أحمد ، کتاب العین‌، قم: نشر هجرت‌، (1409ق).‌
62. فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربی، (1420ق).
63. فولادوند، محمدمهدی، ترجمه قرآن(فولادوند)، محقق: هیئت علمی دارالقرآن الکریم(دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی)، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی‌، چاپ سوم، (1418ق).
64. فیض کاشانی، محمدمحسن‌، تفسیر الصافی، تهران، مکتبه الصدر، (1415ق).
65. کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله، زبده التفاسیر، محقق: بنیاد معارف اسلامی‌، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه، (1423ق).‌
66. کاویان‌پور، احمد، ترجمه قرآن(کاویانپور)، تهران: اقبال، چاپ سوم، (1372ش).
67. کرباسی، محمدجعفر، اعراب القرآن (کرباسی)، بیروت: دار و مکتبه الهلال،‌ (1422ق).
68. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، (1407ق).
69. ماتریدی، محمد بن محمد، تأویلات أهل السنه، بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، (1426ق)‌.
70. مترجم ناشناخته(قرن دهم)، ترجمه قرآن، به کوشش: علی رواقی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار، (1383ش). ‌
71. مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ترجمه قرآن، قم: بوستان کتاب، (1385ش). ‌
72. مشکینی اردبیلی، علی، ترجمه قرآن(مشکینی)، قم: نشر الهادی، چاپ دوم، (1381ش).
73. مصباح‌زاده، عباس، ترجمه قرآن(مصباح زاده)، تهران: بدرقه جاویدان، (1380ش).‌
74. مصطفوی، سیدحسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، (1368ش).‌
75. معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران‌، قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، (1379ش‌).
76. معزی، محمدکاظم، ترجمه قرآن(معزی)، قم: اسوه، (1372ش).‌
77. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن(مکارم)، قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی‌، چاپ دوم، (1373ش).
78. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه‌، چاپ دهم، (1371ش).
79. مکی بن حموش، مشکل اعراب القرآن، مصحح: یاسین محمد سواس، بیروت: دار الیمامه، چاپ سوم، (1423ق).
80. موسوی گرمارودی، علی، ترجمه قرآن(گرمارودی)، تهران: قدیانی، چاپ دوم، (1384ش).
81. نسفی، عبدالله بن احمد، مدارک التنزیل و حقایق التاویل، بیروت، دارالنفائس، (1416ق).
82. یاسری، محمود، ترجمه قرآن(یاسری)، محقق: حائری تهرانی، مهدی، قم: بنیاد فرهنگی امام مهدی(ع)، (1415ق).‌
Quranic and Hadith Researches of Modares
Volume 9, Issue 17
September 2022
Pages 61-86