Rereading the concept of the word "Naṣārā" in the Holy Quran; A critical look at the limiting view of the concept of "Naṣārā" in the Quran

Authors
A. soleimani 1
K. roohi Barandagh 2
1 Tarbiat Modares University
2 Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
Abstract
The term Naṣārā in the Qur’an is one of the key concepts that has been examined in exegetical and linguistic studies. Some contemporary scholars have attempted to restrict this term, not as a general designation for Christians, but as referring to a specific subgroup among them. This study, employing a descriptive-analytical method and a critical approach, critiques this perspective by analyzing relevant Qur'anic verses and comparing the term with related concepts and passages. The analysis of verses from Surahs al-Baqarah, al-Mā’idah, and al-Tawbah indicates that Naṣārā refers to a recognizable and influential group in the socio-religious context of the time. The binary oppositions between Naṣārā and Yahūd (Jews) further demonstrate the broad application of the term in contrast to a major religious community. Moreover, verses concerning the status of Prophet Abraham (peace be upon him), in which both Judaism and Christianity are negated as his religious identity, clearly suggest the general nature of the term. Additionally, the verses that condition salvation upon faith and righteous deeds for followers of various religions support the interpretation that Naṣārā refers to Christians at large, rather than a particular sect. Claims such as the term being a later insertion or its alleged inapplicability to certain verses lack sufficient evidence and contradict the Qur’an’s stylistic coherence and structural integrity. Therefore, limiting the meaning of Naṣārā to a specific group is not only inconsistent with Qur’anic evidence but also disregards important exegetical and historical implications.

Keywords

Subjects

قرآن کریم
1. ابن عاشور، محمد الطاهر بن محمد، التحریر و التنویر، تونس: الدار التونسیة للنشر. (1984ق).
2. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، محقق: عبدالسلام محمد هارون، دار الفکر. (1399ق).
3. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، محقق و مصحح: محمدمهدی ناصح و محمدجعفر یاحقی، مشهد مقدس: بنیاد پژوهش‌های اسلامى آستان قدس رضوی. (1371ش).
4. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغة، محقق: محمد عوض مرعب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. (2001م).
5. بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، محقق: محمد عبد الرحمن المرعشلی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. (1418ق).
6. الجابری، محمد عابد، فهم القرآن الحکیم (التفسیر الواضح حسب ترتیب النزول)، مغرب: دار النشر المغربیة (دار البیضاء). (2008م).
7. --------------، مدخل الی القرآن الکریم، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیة. (2006م).
8. جبل، محمدحسن، المعجم الاشتقاقی المؤصل لألفاظ القرآن الکریم، چ1، قاهره: مکتبة الآداب. (2010م).
9. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، چ4، بیروت: دار العلم للملایین. (1407ق).
10. ذاکری، مصطفی، «نصرانی و نصارا»، معارف، شماره 55، صص 21-35، (1381ش).
11. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، محقق: صفوان عدنان الداودی، بیروت: دار القلم. (1412ق).
12. رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم (تفسیر المنار)، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب. (1990ق).
13. زمخشری، جارالله، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، چ3، بیروت: دار الکتاب العربی. (1407ق).
14. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. (1352ش).
15. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت: دار المعرفة. (1408ق).
16. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، محقق: محمود محمد شاکر و احمد محمد شاکر، مکة المکرمة: دار التربیة و التراث. (بی‌تا).
17. فتوحی، لوی، درغازلی، شتا و احمدزاده، سید مصطفی، «بررسى واژه شناختى «نصارى» و «انجیل» در قرآن»، پژوهش‌های قرآنی، شماره 33، صص 112-131، (1395ش).
18. فخر رازی، ابوعبدالله، مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر)، چ3، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. (1420ق).
19. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق: مهدی المخزومی و ابراهیم السامرائی، دار و مکتبة الهلال. (بی تا).
20. فضل‌‌‌الله، محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، لبنان: دار الملاک للطباعة و النشر و التوزیع. (1439ق).
21. قاسمی، محمد جمال الدین بن محمد، محاسن التأویل، محقق: محمد باسل عیون السود، بیروت: دار الکتب العلمیة. (1418ق).
22. مراغی، أحمد بن مصطفى، تفسیر المراغی، مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفى البابى الحلبی و أولاده بمصر. (1365ق).
23. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چ1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. (1368ش).
24. همامی، عباس، شایسته فرد، رحمت، «نقدی گذرا بر اندیشه «یوسف دره حداد» مبنی بر نصرانیت قرآن کریم»، پژوهشنامه قرآن و حدیث، شماره 18، صص 25-40، (1395ش).
Quranic and Hadith Researches of Modares
Volume 11, Issue 20
August 2025
Pages 85-113