Analyzing the meaning and translating the concepts related to resistance in the Holy Quran (Case study: the words` Rookoun, Anbahz, Ashedà, Ghelzhat)

Document Type : مقالات علمی پژوهشی

Authors
1 Tarbiat Modares University
2 Associate Professor, Research Center of Culture and Qur’anic Teaching
Abstract
In the conceptual system of the Holy Quran, the only strategy of the believers in the face of enemies is "resistance" which has different dimensions. The views of lexicographers, commentators, as well as how translators translate some of these words (Specifically "Là tarkanou elà" In verse 113 of Surah Hood, "Anbaza elà" in verse 58 of Surah Anfal "Asheda" In verse 29 of Surah Fath and "Qhelzah" in verse 123 of Surah Tubah/Baraàt) are Different and numerous. The present article aims to use descriptive-analytical method and data evaluation to enumerate the meaning of these words based on the opinions of lexicographers and commentators and after analysis and critique, to provide a comprehensive and accurate meaning of them. Finally, based on the results, contemporary Persian translations (specifically Ansarian, Fooladvand, Makarem, Meshkini, Safavid, Rezaei, Moezi, Mesbahzadeh, Khorramshahi, Haddad Adel and Yazdi) are evaluated. The results of the present study indicate that in order to understand the exact meaning of these strategic words, paying attention to the context and their association with other words plays the most important role; which some lexicographers, commentators and translators have paid less attention. However, Meshkini and Safavi have been more successful in transmitting the correct meanings of these words than other translators.

Keywords

Subjects


* قرآن‌کریم.
1- آلوسی، محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، محقق: عبدالباری، بیروت: دارالکتب العلمیّة، (1415ق).
2- ابن‌اثیر جزری، مبارک، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، (1367ش).
3- ‌ابن‌سلیمان‏، مقاتل، تفسیر مقاتل بن سلیمان‏، محقق: عبدالله محمود شحاته، چاپ اول، بیروت:‏ دار إحیاء التراث العربی، (1423ق).
4- ابن‌فارس، احمد، معجم مقاییس اللّغة، محقق: محمّد عبدالسّلام هارون، قم: مکتب الأعلام الإسلامی، (1404ق).
5- ابن‌منظور، محمّدبن مکرّم، لسان العرب، بیروت: دار صادر، (1414ق).
6- افتخاری، اصغر، مقاومت در اسلام، نظریه و الگو، تهران: مؤسسه‌ی مطالعات اندیشه‌سازان نور، (1399ش).
7- انصاریان، حسین، ترجمه قرآن مجید، قم: اسوه، (1398ش).
8- بیضاوى، عبدالله‌، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، محقق: محمد عبدالرحمن مرعشلى، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، (1418ق).
9- حداد عادل، غلامعلی، ترجمه قرآن کریم، مشهد: آستان قدس رضوی، (1390ش).
10- حسینی‌‌زبیدی، محمّدمرتضی، تاج العروس، محقق: علی شیری، بیروت: دارالفکر، (1414ق).
11- جبل، محمدحسن حسن، المعجم الإشتقاقی الموصل لألفاظ القرآن الکریم، قاهره: مکتبة الآداب، (2010م).
12- جصاص، احمدبن‌علی، احکام القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی، (1405ق).
13- جوادی‌آملی، عبدالله، محقق: حسین شفیعی و عطاءالله میرزاده، قم: انتشارات اسراء، (1394ش).
14- خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدارهای مختلفِ مردمی، موجود در درگاه http://farsi.khamenei.ir.
15- _____________، بیان قرآن : تفسیر سوره‌ی برائت، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی، (1396ش).
16- خرمشاهی، بهاءالدین، ترجمه قرآن، تهران: نشر جامی، (1375ش).
17- دهخدا، علی اکبر، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، (بی-تا).
18- راغب‌ اصفهانی، حسین بن محمّد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم، (1412ق).
19- رضا، محمدرشید، تفسیر المنار، بیروت: دار المعرفة، (1414ق).
20- رضایی‌اصفهانی، محمّدعلی و همکاران، ترجمه قرآن، قم: مؤسّسة تحقیقاتی فرهنگی دارالذّکر، (1383ش).
21- روحی‌برندق، کاووس، علی حاجی‌خانی، محسن فریادرس، «ارزیابی ترجمه‌های فارسی معاصر قرآن‌کریم؛ مشتمل بر ماده حشر». مجله پژوهش‌های ترجمه در زبان عربی، دوره 6، شماره 12، صص144-119، (1394ش).
22- زمخشری، محمود، الکشّاف عن حقائق غوامض التّنزیل، بیروت: دارالکتاب العربی، (1407ق).
23- صادقى‌تهرانى، محمد، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، قم: فرهنگ اسلامى، (1406ق).
24- صدر، محمدباقر، بارقه‌ها، مترجم: امید موذنى، قم: دار الصدر، 1393ش).
25- صفوی، محمدرضا، ترجمه قرآن، قم: آبنوس، (1388ش).
26- طباطبائی، محمّدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات جامعه مدرّسین حوزه علمیّه قم، (1390ش).
27- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، تهران: انتشارات ناصرخسرو، (1372ش).
28- طبری، ابوجعفر، جامع البیان فی تفسیرالقرآن، بیروت: دارالمعرفة، (1412ق).
29- طریحی، فخرالدّین، مجمع البحرین، محقق: احمد حسینی ‌اشکوری، تهران: مرتضوی، (1375ش).
30- طوسی، محمّد، التّبیان فی تفسیر القرآن، محقق: احمد قصیر عاملی، بیروت: دار إحیاء التّراث العربی، (بی‌تا).
31- عمید، حسن، فرهنگ فارسی، ویراستار: عزیزالله علیزاده، تهران: راه رشد، (1389ش).
32- فخررازی، ابوعبدالله. مفاتیح الغیب، بیروت: دار إحیاء التّراث العربی، (1420ق).
33- فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین. قم: نشر هجرت، (1409ق).
34- فریادرس، محسن، علی حاجی‌خانی و محمدصادق یوسفی‌مقدم، راهبردهای جهانی‌سازی اسلام با تأکید بر آیه 123 سوره برائت، مجله کتاب قیّم، دوره 11، شماره 25، صفحه 27-45، (1400ش).
35- فضل‌الله، محمّدحسین، تفسیر مِن وَحی القرآن، بیروت: دار الطّباعة والنّشر، (1419ق).
36- فولادوند، محمّدمهدی، ترجمه قرآن، محقق: هیئت علمی دار القرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی). تهران: دار القرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی)، (1415ق).
37- فیّومی، احمدبن محمّد، المصباح المنیر. قم: مؤسّسة دارالهجرة، (1414ق).
38- قاسمی، جمال‏الدین،‏ تفسیر القاسمی المسمى محاسن التأویل‏، بیروت: دار الکتب العلمیة، (1418ق).
39- قرطبی، محمّد، الجامع الأحکام القرآن. تهران: انتشارات ناصرخسرو، (1364ش).
40- قطب، سید، فى ظلال القرآن‏، بیروت - قاهره: ‏دار الشروق، (1412ق).
41- مدرسی، محمدتقى، من هدى القرآن‏، تهران: دار محبی الحسین‏، 1419ق).
42- مشکینی، علی، ترجمه قرآن، قم: الهادی، (1381ش).
43- مصباح‌زاده، عبّاس، ترجمه قرآن، تهران: سازمان انتشارات بدرقه جاویدان، (1380ش).
44- مصباح‌‌یزدی، محمدتقی، چکیده‌ای از اندیشه‌های بنیادین اسلامی، مترجم و مدون: حسینعلی عربی - محمدمهدی نادری‌قمی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینی ، (1391ش).
45- مصطفوی، حسن، التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، (1368).
46- معزّی، محمّدکاظم، ترجمه قرآن، قم: انتشارات اسوه، (1372ش).
47- معین، محمد، فرهنگ فارسی، تهران: آدنا: راه نو، (1381ش).
48- مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف‏، قم: دار الکتاب الإسلامی، (1412ق‏).
49- مکارم‌‌‌شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران‏: دارالکتب الإسلامیة، (1371ش).
50- ــــــــــــــــــــ، ترجمه قرآن، قم: دار القرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی)، (1373ش).