تنکیر یکی از اسالیب پرکاربرد در متون زبان عربی، بالأخص قرآن‌کریم است که معانی مختلف و متنوعی را در خود جای داده است. آگاهی از این معانی برای مترجم ضروری است و به او در انتقال درست مفهوم کمک می‌رساند. پژوهش حاضر در پی آن است که معانی نهفته در نکره را بررسی کرده و بازتاب آن را در شش ترجمه مختلف فارسی (ترجمه تفسیر طبری، قرآن قرن دهم، الهی قمشه‌ای، انصاری، رضایی اصفهانی و صفوی) از سوره بقره مورد نقد و بررسی قرار دهد. نتایج این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، حاکی از این است که مترجمان گرچه در مواردی، موفق به نمایاندن تنکیر کلمات متن اصلی در ترجمه‌های خود شده و از این حیث، رضایی‌اصفهانی بهترین و الهی‌قمشه‌ای ضعیف‌ترین عملکرد را به خود اختصاص داده‌اند، اما مجموع عملکرد ترجمه‌های شش‌گانه چنان نیست که بتوان آن را مناسب و موفق قلمداد کرد. ازجمله مواردی که نشانگر عملکرد ضعیف مترجمان است، عبارتند از: 1. انتقال نکره‌بودن کلمه و عدم انتقال معنای تنکیر؛ 2. بی‌اعتنایی به نکره در برخی نقش‌ها همچون حال؛ 3. توجه نکردن به کلمه‌ای که در یک آیه هم به‌صورت معرفه به‌کار رفته و هم به‌صورت نکره؛ 4. عدم عنایت کافی به واژه‌ای که در یک عبارت دو بار به‌صورت نکره ذکر شده است؛ 5. انعکاس تنکیر یک کلمه و عدم بازنمایی این ویژگی در واژه‌ای دیگر که به هم عطف شده‌اند.
جستارهای قرآنی و حدیثی مدرس