گرایش‌های ریخت‌شکنانه در ترجمه داریوش شاهین (1361) از نامه سی و یکم نهج البلاغه با تکیه بر نظریه آنتوان برمن (2010)

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسنده
دانشگاه اصفهان
چکیده
با این‌که ترجمه داریوش شاهین از نهج البلاغه، جزء اولین­ ترجمه­های معاصر است؛ اما کم‌تر توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر در صدد است تا با روشی تحلیلی- توصیفی و با استناد به نظریه گرایش­های ریخت­شکنانه آنتوان برمن (2010) و با رویکرد مقابله­ متن مبـدأ و مقصد، بخشی از این ترجمه- یعنی نامه حضرت علی (ع) به امام حسن (ع)- را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و میزان چرایی ریخت شکنی­های موجود در آن را نشان دهد. در این پژوهش مشخص شد که در ترجمه شاهین، مواردی چون عقلایی­سازی، واضح­سازی، اطناب، تضعیف کیفی و کمّی، آراسته­سازی، تخریب ضرب‌آهنگ متن و تخریب سیستم­بندی­های متن، به شکل معناداری دلالت­های متن اصلی را دچار تغییر کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الإمام علی (علیه السلام)، نهج البلاغه، شرح محمد عبده، بیروت: دارالمعرفه، (بی‌تا).
امام علی (علیه السلام)،. نهج البلاغه (سخنان جاویدان)، ترجمه داریوش شاهین، چ10، تهران: سازمان انتشارات جاویدان (1361).
احمدی، محمدرحیم، نقد ترجمه ادبی، چ1، تهران: رهنما (1396).
ابن أبی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد أبوالفضل إبراهیم، قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، (بی‌تا).
اوریده، برامکی، الحرفیه فی الترجمه الأدبیه لدی أنطوان برمان، دراسه نقدیه تحلیلیه للنزعات التشویهیه فی ترجمه روایه فوضی الحواس لأحلام المستغانمی إلی الفرنسیه، مذکره لنیل شهاده الماجستیر، جامعه قسنطینه، (2013م).
برمان، أنطون، ، الترجمه والحرف أو مقام البعد، ترجمه وتقدیم: عزالدین الخطابی، بیروت: المنظمه العربیه للترجمه، (2010م).
بیکر، مونا، به عبارت دیگر، تهران: رهنما، (1393).
خطیب رهبر، خلیل، دستور زبان فارسی، چ1، تهران: مهتاب، (1381).
رجبی، محمود روش تفسیر قرآن، چ 4، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه، (1383).
طبیبیان، حمید، برابرهای دستوری در عربی و فارسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، (1391).
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، چ 3، تهران: کتابفروشی مرتضوی، (1375).
کریمی‌نیا، مرتضی، ساخت‌های زبان فارسی و مسئله ترجمه قرآن، تهران: هرمس، (1389).
القزوینی، الخطیب، الإیضاح فی علوم البلاغه، وضع حواشیه: إبراهیم شمس الدین، بیروت: دار الکتب العلمیه، (3003).
ماندی، جرمی، معرفی مطالعات ترجمه، ترجمه علی بهرامی، زینب تاجیک، چ2، تهران: رهنما. (1394ش).
مصطفی، إبراهیم، حسن الزیات، محمدعلی النجار وحامد عبدالقادر، المعجم الوسیط، إسطامبول: دارالدعوه، (1989م).
معین، محمد، فرهنگ معین، دوجلدی، تهران: آدنا وکتاب راه نو، (1381).
مهدی پور، فاطمه. «نظری بر روند بیدایش نظریه های ترجمه و بررسی سیستم تحریف متن از نظر آنتوان برمن»، کتاب ماه ادبیات، شماره 41، 57-63، ( 1389).
منابع لاتین
Berman,A, La trabuction et la lettre ou laubge du lointain. Paris: seuil, (1999)