نقد و ارزیابی کیفیت ترجمه قرآن آیت‌الله یزدی بر اساس نظریه گارسس (1994م) (مطالعه موردی: سوره بقره)

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسنده
دانشگاه ولایت ایرانشهر
چکیده
نظریه ارزیابی کیفیت ترجمه خانم کارمن والرو گارسس (1994م) از مهم­ترین نظریات حوزه زبان­شناسی است که به­منظور تشخیص سطح کیفی ترجمه­ها، سازمان­یافته و به تحلیل کیفی متون ترجمه ­شده ادبی می­پردازد. این نظریه، به سبب مؤلفه­هایی که در تعیین میزان قابلیت و کیفیت متون ترجمه ­و میزان مطابقت آن‌ها با متن مبدأ دارد، می­تواند چارچوبی کارآمد برای نقد کیفیت ترجمه­های قرآن کریم نیز باشد. گارسس، برای ارزیابی ترجمه، چهار سطح پیشنهاد می­کند که عبارتند از: سطح معنایی- لغوی، سطح نحوی- صرفی، سطح گفتمانی- کاربردی و سطح سبکی- مقصودشناختی. پژوهش حاضر، با تکیه بر اهمیتِ غیر قابل انکار این مدل ترکیبی در ارزشیابی کیفی ترجمه­ها، در نظر دارد به ارزیابی تخصصی کیفیت ترجمه منتخب سوره بقره به­قلم آیت­الله محمد یزدی از قرآن کریم بپردازد. برای ایـن منظـور ابتـدا و بـه­طـور مختصر، نظریه گارسس معرفی و سپس موارد قابل کاربستِ این نظریه بر مثال­های مستخرج از ترجمه سوره مذکور، ذکر می­شود. مهم‌ترین یافته­های این پژوهش که با روشی توصیفی تحلیلی و آماری نگاشـته شـده، بیـان­گر آن اسـت کـه اولاً: ترجمه یزدی از منظر شاخص­های نظریه گارسس، قابل نقد و ارزیابی کیفی است. ثانیاً: این ترجمـه، هم توضیحی ـ تفسیری است و داده­های بسیاری برای زیرگروه تعریف و توضیح و بسط خلاقه دارد و هم، موارد بی­شماری از داده­های قابل تطبیق با نظریه گارسس و زیرگروه­های متعدد آن، از قبیل: همانندی ـ قبض و بسط نحوی، دستورگردانی و همچنین انتقال ابهام را در خود جای داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-Garces, C. V. "A methodological proposal for the assessment of translated literary works." Babel, 40, 77-101, (1994).
-Newmark, Peter. A textbook of translation. New York: Prentice-Hall, (1988).