2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا
3
استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا
چکیده
"زیباییشناسی دریافت" ولفگانگ آیزر یکی از شاخههای مربوط به نظریۀ دریافت در زبانشناسی و ادبیات است. این نظریه با تأکید بر دریافت خواننده، در پی آن است که مترجم متن، به عنوان یکی از خوانندگان، چگونه و با چه روشهایی خلأها و شکافهای یک متن را براساس دریافت خود پر میکند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی از نوع انتقادی و در پرتو نظریه ولفگانگ آیزر، ترجمههای آقایان شجاعی، الهیقمشهای و مؤیدی، از دعای عرفه را بهعنوان یک متن ادبی، برگزیده و پس از بررسی انواع شکافهای متن اصلی دعا، چگونگی بازتاب آنها به زبان فارسی را واکاوی نموده است. برآیند پژوهش نشان داد که بخش مجازی زبان(استعاره، کنایه، مجاز مرسل و تشبیه) نامتعینترین بخش دعاست و استعاره، بیشترین حجم شکاف زبانی را به خود اختصاص داده است. مترجمان برای پر کردن این فضاهای خالی، از دو روش حذف و برجستهسازی بهره بردهاند و از میان مترجمان، شجاعی، با ترجمهای آزاد از این دعای شریفه، بیش از دیگران از روش برجستهسازی برای بازخوانی یا به اصطلاح سفیدخوانی فضاهای خالی استفاده کرده است.