1- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران ، jasghari@ut.ac.ir
چکیده: (1701 مشاهده)
اسامی خاص (اَعلام) یکی از مقولات فرهنگی مهم در هر زبانی بهشمار میرود. این اهمیت در برخی متون، ازجمله قرآن کریم با توجه به ویژگیهایی که دارد، بیشتر احساس میشود، خصوصاً هنگامی که چنین متونی به زبانی دیگر ترجمه میشود. مطالعاتی که پیشتر در حوزه ترجمه اسامی خاص صورت گرفته است، عمدتاً با بررسی بازتاب چنین اسمهایی در متون داستانی و رمان در ارتباط بودهاند و توجه چندان زیادی به بررسی انعکاس اسامی خاص در ترجمههای- بهویژه فارسی- قرآن نشده است. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته، تلاش شده است تا با محوریت سوره بقره، نحوه بازتاب اَعلام قرآنی در شش ترجمه فارسی- ترجمه تفسیر طبری، ترجمه قرآن قرن دهم، الهیقمشهای، انصاری، رضاییاصفهانی و صفوی- بررسی شده و نشان داده شود که ترجمههای مزبور در برگردان این اَعلام چه راهبردهایی را در پیش گرفتهاند. در این ارتباط، اسامی خاص را ذیل هفت مجموعه جای دادهایم و با اقتباس از الگوهای مختلفِ پیشتر ارائهشده در حوزه ترجمه اسامی خاص، چهارده راهبرد- که شماری از آنها ترکیبی هستند- شناسایی گردیده است. نتایج تحقیق نشان از این دارد که سه راهبرد اصلی و اول ترجمههای ششگانه در مواجهه با اسامی خاص عبارتند از: «جایگزینی با اسمی دیگر از زبان مقصد»، «انتقال (بدون تغییر یا با تغییری جزئی)» و «ترجمه».
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
هنر و علوم انسانی (عمومی) دریافت: 1401/2/19 | پذیرش: 1401/4/25 | انتشار: 1401/6/10