دوره 8، شماره 15 - ( 1400 )                   جلد 8 شماره 15 صفحات 29-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری ، m.mostafaei@hsu.ac.ir
2- گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری
چکیده:   (3656 مشاهده)
واژۀ تک­آمدِ «هلوع» در قرآن (معارج/ 19) به تصریح برخی مفسران و براساس آرای مختلف لغوی و تفسیری، از لغات غریب و دشوارفهم قرآن است که تعریف آن به «جزوع» و «منوع» در دو آیۀ بعدی، دانشمندان را از ضبط دقیق معنای آن غافل کرده است. کشف معنای اصلی مادۀ هلع و نمودهای مختلف آن از طریق بررسی­های لغوی، هدف اول  این جستار  بوده و البته سؤال اصلی، نحوۀ ارتباطِ هلوع با جزع و منع، آن­هم در صیغۀ مبالغۀ آن‌ها است. دو معنا و تفسیر مشهور هلوع به «شدتِ جزع» و «شدتِ حرص»، از عهدۀ برقراری این ارتباط بر­نمی­آیند. تحقیق حاضر با روش توصیفی­ـ تحلیلی روشن می­کند که معنای محوری هلوع، «خالی بودن درون از منبع قوت» است که از طرفی با ضعف و سستی همراه است و از طرف دیگر در دو شاخۀ «سبکی» و «گرسنگی شدید» سر برمی­آورد. هریک از این­دو، با نوعی بی­قراری و حرکت همراه است و در حضور عوامل شتاب­دهنده، نمودهای مختلف سرعت، جدیت، مبالغه و ... در این ماده تجلی می­یابد. هلوع در قرآن، درباره انسانِ تهی از ایمان و مضطرب به­کاررفته و ناظر به مبالغه و شدتِ عمل او در شر و خیر است؛ یعنی، مستقیماً به معنای جزع و منع ارتباطی ندارد.
 
واژه‌های کلیدی: هلوع، سوره معارج، جزوع، منوع، حریص
متن کامل [PDF 687 kb]   (882 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: هنر و علوم انسانی (عمومی)
دریافت: 1399/10/30 | پذیرش: 1400/1/20 | انتشار: 1400/3/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.