1- استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس
2- دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (20577 مشاهده)
افتن معنای بلاغی فرآیند استدراک در مشخص نمودن معنی آیات قرآنکریم اهمیتی فراوان دارد. این اهمیت هنگامی نمایانتر میگردد که مترجم بخواهد معنی واژه «لکنَّ» را به فارسی برگرداند. این واژه از حروف مشبهه بالفعل است و یکی از حروفی میباشد که میتوان با آن فرآیند استدراک را ارائه نمود. مترجم بدون فهم آیه و بیآنکه به تفاسیر و معانی بلاغی این حرف را بیابد در ترجمه آن اشتباه خواهد کرد. هدف این نوشتار بررسی جنبههای بلاغی موضوع «استدراک» در قرآن کریم بهویژه دریافت معنای «لکنّ» ناسخه میباشد. برای این منظور به تفاسیر مختلفی مراجعه و در سیاق آیات قرآن و معانی آنها دقت شد. لذا 17 آیه برگزیده شد که حرف «لکنّ» در آنها بکار رفته بود. همچنین 16 ترجمه از قرآن کریم به فارسی انتخاب گردید و با توجه به این ترجمهها و فرهنگلغتها، معانی این حرف در هریک از 17 آیه بررسی شد. در این راه تلاش شد تا با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی این ترجمهها نقد و در نتیجه معنایی دقیقتر از نقش این حرف وترجمه آیه ارائه شود. پس از بررسی آیات ترجمهشده مذکور، مشاهده شد که بسیاری از مترجمان ایرانی قرآن کریم در ترجمه «لکنّ» ابعاد زبانی و بلاغی آن را نادیده، و بیتوجه به نقش «تعلیل، تأکید واستدراک شبیه به استثنا»ی این حرف، تنها برای آن معادلهای چون (اما، ولی، لکن، و لکن، لیکن، و لیکن، بلکه، و...) در نظر گرفتهاند، بیآنکه نقش و معانی دیگر آن را در ترجمه آیات منعکس کنند.
نوع مقاله:
مستقل |
موضوع مقاله:
زبان و ادبیات عربی دریافت: 1393/9/23 | پذیرش: 1393/12/1 | انتشار: 1393/12/18