1- دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم ، a.saadi@ut.ac.ir
2- دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم
چکیده: (2951 مشاهده)
یکی از مفردات مهم بهکار رفته در قرآن کریم، ضمیر شأن است که تأکید و تفخیم ویژهای به کلام میبخشد و جز در موارد بسیار مهم بهکار نمیرود. برخی از نحویان و مفسران قرآن در موارد متعددی ادعا نمودهاند ضمیر شأن درآیاتی از قرآن مقدر است و برای این مدعا ادلهای ذکر نمودهاند. در این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی صورت گرفته، برای بررسی صحت این ادعا، ابتدا تبیین گردید ضمیر شأن به دلیل ایجاد ابهام، اسم بودن و رکن کلام بودن؛ از معنای تأکیدی فوقالعاده و فراتر از دیگر ادوات تأکید برخوردار است و همچنین از جهات متعددی خلاف قیاس است؛ آنگاه ادله قائلین به تقدیر ضمیر شأن در موارد گوناگون ذکر و مورد نقد و بررسی قرارگرفت و سپس عدم تأیید تقدیر ضمیر شأن نزد عرف عرب و ناسازگاری تأکید با حذف به عنوان ادله نادرستی ادعای اضمار ذکر شده و اثبات گردید در هیچیک از موارد ادعا شده ضمیری مقدر نیست. با بررسی ترجمههای مصباحزاده (تحتاللفظی)، مصطفوی (آزاد) و مشکینی (تفسیری) روشن گردید ترجمه مصطفوی دقیقتر از دیگر ترجمهها بوده و ترجمه مشکینی در خصوص این مسئله، از دقت کمتری نسبت به دیگر ترجمهها برخوردار است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
هنر و علوم انسانی (عمومی) دریافت: 1399/10/18 | پذیرش: 1400/3/8 | انتشار: 1400/3/10