1- گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
2- دانشگاه تربیت مدرس
3- دانشگاه تهران ، ms.bilkar@ut.ac.ir
چکیده: (2154 مشاهده)
«مشابه لفظی» که از آن در آثار کهن علوم قرآن به «متشابه القرآن» و أحیانا «مشتبهات القرآن» تعبیر شده است، به گونه ای از آیات قرآن اطلاق میشود که در موضوع یا موضوعاتی تکرار شده و با وجود اختلافاتی اندک و چهبسا دقیق، دارای الفاظی شبیه به یکدیگر باشد. برخی از این تفاوتها، عبارتاند از: تاکید و عدم آن، تعریف و تنکیر، اختلاف در حرف جرّ، زیادت و نقصان و زمان فعل. شباهتهای فراگیر در آیات مشابه لفظی و دقیق بودن تفاوتها در اینگونه آیات، سبب شده که مترجمان دچار لغزشهایی در ترجمه این آیات شوند. این لغزشها عمدتا معلول عدم توجه به تفاوتهای اندک و ناپیدای موجود در این آیات است و در مواردی به یکسانپنداری و به تبع آن یکسانسازی بیجا در ترجمه منجر شدهاست. در پژوهش حاضر ابتدا به معرفی گونههایی از تشابه لفظی و نمونههایی از آیاتی از این دست و تبیین دلیل تفاوت آنها پرداخته شده است و سپس، عملکرد آقایان حدادعادل، رضاییاصفهانی، طاهری، فولادوند، کاویانپور، گرمارودی و مکارمشیرازی در ترجمه این دسته از آیات مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بهترین عملکرد مربوط به موسوی گرمارودی با 78.56% صحت است. پس از آن رضایی با 71.42%، فولادوند با 50%، حدادعادل و طاهری با 28.56%، کاویانپور و مکارم شیرازی با 14.28% قرار میگیرند.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
هنر و علوم انسانی (عمومی) دریافت: 1399/9/26 | پذیرش: 1400/5/17 | انتشار: 1400/11/20